ენერგოეფექტურობის გაზრდის მიზნით საჯარო შენობების მოდერნიზაცია აუმჯობესებს სასწავლო გარემოს და ხელს უწყობს ენერგეტიკული გარდაქმნის პროცესს საქართველოში

ჩრდილოეთ ევროპის ქვეყნების გარემოსდაცვითი ფინანსური კორპორაციის (Nefco) პირველი განხორციელებული ენერგოეფექტურობის პროექტის აღნიშვნა საქართველოში ემთხვევა ახალი 6.5 მილიონი ევროს ღირებულების პროექტის ხელმოწერას, რომელიც ხელს შეუწყობს ენერგოეფექტურობის გაზრდის მიზნით ქვეყნის შორეულ მაღალმთიან რეგიონებში საჯარო სკოლების მოდერნიზაციას. 

Nefco-მ ოფიციალურად წარადგინა თავისი პირველი განხორციელებული პროექტი საქართველოში, რომელიც მოიცავს 26 საჯარო შენობის განახლებას ქვეყნის მასშტაბით. 2018 წლის შემოდგომიდან 2021 წლის ბოლომდე ენერგოეფექტურობის გაზრდის მიზნით განხორციელებულმა მოდერნიზაციამ განაპირობა შენობების შიდა პირობების გაუმჯობესება, ენერგიის დაზოგვა და საქართველოს მხარდაჭერა მწვანე ენერგეტიკის განვითარების გზაზე განახლებადი და ალტერნატიული ენერგიის წყაროების გამოყენებით. პროექტმა ასევე ხელი შეუწყო კლიმატის ცვლილებებთან ბრძოლის საქართველოს ეროვნული მიზნების განხორციელებას და აჩვენა ახალი სამშენებლო ნორმების და წესების გამოყენება სხვადასხვა დანიშნულების და ფუნქციის შენობებში, და აღნიშნული ახალი ნორმების დაცვა სხვადასხვა კლიმატურ ზონებში.

Nefco-ს მიერ 2.8 მილიონი ევროს ოდენობის საკრედიტო დაფინანსების გარდა, პროექტი დაფინანსდა აღმოსავლეთ ევროპის ენერგოეფექტურობისა და გარემოს დაცვის პარტნიორობის (E5P) გრანტის მიერ, რომელიც 1.87 მილიონ ევროს შეადგენდა, აქედან ყველაზე დიდი წილი ევროკავშირს და შვედეთს ეკუთვნის. დანიამ პროექტის ტექნიკური მხარდაჭერისთვის 956,000 ევროზე მეტი გაიღო, როგორც განხორციელების, ისე პროექტის მომზადების ფაზაში.

პროექტის პარტნიორებთან, მათ შორის საქართველოს ფინანსთა სამინისტროსთან, საქართველოს რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის სამინისტროსთან, საქართველოს  ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სამინისტროსთან, E5P-თან და მის სპონსორებთან, ასევე სსიპ საქართველოს მუნიციპალური განვითარების ფონდთან ერთად, Nefco-მ ოფიციალურად წარადგინა პროექტი 2022 წლის 4 მაისს და მოინახულა ენერგოეფექტური მოდერნიზებული ორი სკოლა, რომლებშიც განხორციელდა ზომები ენერგოეფექტურობის გაუმჯობესების მიზნით - 55-ე საჯარო სკოლა და სსიპ თბილისის პირველი ექსპერიმენტული საჯარო სკოლა.

„მოხარული ვართ საზეიმოდ აღვნიშნოთ ჩვენი პირველი განხორციელებული პროექტი საქართველოში. პროექტის პარტნიორებთან ერთად, ჩვენთვის დიდი პატივია ქვეყნის პროგრესის დანახვა ენერგეტიკული რეფორმების განხორციელების და მწვანე ენერგეტიკაზე გადასვლის გზაზე. სიამოვნებით გავაგრძელებთ საქართველოს მხარდაჭერას დღეს ხელმოწერილი ახალი პროექტის მეშვეობით, რომელიც განსაკუთრებით საზოგადოების მოწყვლად ჯგუფებს მოუტანს სარგებელს“, - განაცხადა დღეს თბილისში ტრონდ მოემ, Nefco-ს მმართველმა დირექტორმა.

როგორც განხორციელებული, ისე ახლადხელმოწერილი პროექტი „საქართველოს მაღალმთიანი რეგიონების საჯარო სკოლების რეაბილიტაცია და ენერგოეფექტურობის გაუმჯობესება“  ხასიათდება საქართველოში ბუნებრივ და სოციალურ გარემოზე მნიშვნელოვანი ზემოქმედებით. განხორციელებული ენერგოეფექტურობის გაზრდის პროექტი, სავარაუდოდ, გამოიწვევს ყოველწლიურად სითბური და ელექტროენერგიის მოხმარების შემცირებას დაახლოებით 5000 მგვტ/სთ და შედეგად 1100 ტონა CO2-ის ემისიების შემცირებას. ფაქტობრივი დანაზოგების მონიტორინგი უწყვეტ რეჟიმში ხდება ათი წლის განმავლობაში. განხორციელებულმა პროექტმა შექმნა კარგი და კომფორტული სასწავლო გარემო სკოლის მოსწავლეებისა და მუნიციპალური მუშაკებისთვის. Nefco-ს მიერ განხორციელებული მეორე პროექტი ხელს შეუწყობს ენერგოეფექტურობის გაზრდას და 15 საჯარო სკოლის განახლებას საქართველოს მთიან რეგიონებში. 

„უპირველეს ყოვლისა, მინდა აღვნიშნო, რომ ჩვენ ვაფასებთ Nefco-ს და E5P-ის მხარდაჭერას საქართველოს წინაშე არსებული გამოწვევების დაძლევაში და იმ გულისხმიერებას, რომლითაც ისინი უდგებიან ჩვენს პრიორიტეტულ საჭიროებებს. პროექტი „საქართველოს მაღალმთიანი რეგიონების საჯარო სკოლების რეაბილიტაცია და ენერგოეფექტურობის გაუმჯობესება“ მხარს უჭერს საქართველოს გადასვლას მწვანე ეკონომიკაზე, ხელს უწყობს უფრო მდგრადი და ეფექტური ინფრასტრუქტურის აშენებას, ამავდროულად, აუმჯობესებს სასწავლო გარემოს მოსწავლეებისთვის ჩვენი ქვეყნის ნაკლებად განვითარებულ რეგიონებში და დახმარებას უწევს მოსახლეობის სოციალურად დაუცველ ჯგუფებს. მიმაჩნია, რომ პროექტს მნიშვნელოვანი შედეგები ექნება გარემოსდაცვით და სოციალურ სფეროში და ბევრ სარგებელს მოიტანს, როგორიცაა სწავლების შესაბამისი ინფრასტრუქტურის მინიმალური მოთხოვნების დაკმაყოფილება, გაუმჯობესებული კომფორტის დონე და სტუდენტებისა და მასწავლებლების უსაფრთხოება. დარწმუნებული ვარ, რომ ეს იქნება მომავალში გაზრდილი ენერგოეფექტურობის კატალიზატორი “, - განაცხადა საქართველოს ფინანსთა მინისტრმა, ლაშა ხუციშვილმა. 

Nefco-ს მეორე პროექტი საქართველოში, მიზნად ისახავს ენერგოეფექტურობის გაზრდის მიზნით საქართველოს მაღალმთიანი რეგიონების 15 საჯარო სკოლის მოდერნიზაციას და განახლებას. ის დაეფუძნება პირველი დასრულებული პროექტის შედეგად მიღებულ გამოცდილებას და მოიცავს უფრო ფართო და რთულ გეოგრაფიულ არეალს ქვეყნის ნაკლებად განვითარებულ რეგიონებში, რაც სარგებელს მოუტანს მოსახლეობის სოციალურად დაუცველ ჯგუფებს. გარემოზე დადებითი ზემოქმედებისა და ენერგოეფექტურობის გაუმჯობესების პარალელურად, ახალი პროექტი ასევე ხელს შეუწყობს გაეროს მდგრადი განვითარების სხვა მიზნების მიღწევას, განსაკუთრებით განათლების, ჯანმრთელობისა და გენდერული თანასწორობის სფეროში. Nefco-ს ორივე პროექტი შეესაბამება საქართველოს მიერ შემოღებულ ახალ ენერგოეფექტურობის შესახებ და შენობების ენერგოეფექტურობის შესახებ კანონებს და წარმოადგენს უფრო ფართო რეფორმების დღის წესრიგს, რომელიც საქართველოს მიერ ევროკავშირთან დადებული ასოცირების შეთანხმებასთან არის დაკავშირებული.

„E5P დონორები ამაყობენ ამ პირველი Nefco-ს პროექტით და მისი გაგრძელებით საქართველოს მაღალმთიან რეგიონებში. E5P დონორები, ევროკავშირის ხელმძღვანელობით, კვლავ მზად არიან განახორციელონ ისეთი მნიშვნელოვანი ინვესტიციები, რომლებიც უამრავ გარემოსდაცვით და სოციალურ სარგებელს უზრუნველყოფენ რეფორმების დღის წესრიგთან ერთად “, - განაცხადა ევა მანიკმა, E5P-ის ასოცირებულმა დირექტორმა. 

„ევროკავშირი, E5P ფონდის ყველაზე დიდი კონტრიბუტორი, მოხარულია, რომ მხარს უჭერს სკოლების ენერგოეფექტურობის განახლებას საქართველოში. Nefco-ს მიერ განხორციელებულ E5P პროექტებს, ენერგოეფექტურობის კუთხით, ეკონომიკური, ეკოლოგიური და ჯანმრთელობის სარგებელი მოაქვთ მთელი ქვეყნის მასშტაბით. ჩვენ მოუთმენლად ველით საქართველოში შენობების სარემონტო სამუშაოების გააქტიურებას ფართომასშტაბიანი საინვესტიციო პროგრამებით, რომლებიც ეფუძნება რეფორმების დახმარებას ჩვენს ევროპელ პარტნიორებთან ერთად“, - განაცხადა კარლ ჰარცელმა, ევროკავშირის ელჩმა საქართველოში.

თბილისში დღეს ხელმოწერილი ახალი პროექტის ჯამური ინვესტიცია 6,5 მილიონ ევროს შეადგენს. Nefco-ს საკრედიტო დაფინანსება შეადგენს 3,9 მლნ ევროს, ხოლო E5P საგრანტო დაფინანსება 2,6 მლნ ევროს შეადგენს. შვედეთმა დააფინანსა პროექტის შემუშავების ხარჯები და, სავარაუდოდ, გამოყოფს დაფინანსებას ტექნიკური მხარდაჭერისთვის პროექტის განხორციელების პროცესში, რომელიც, როგორც მოსალოდნელია, 2022 წლის ბოლოს დაიწყება.

„შვედეთი მოხარულია წვლილი შეიტანოს საქართველოს მწვანე ენერგეტიკაზე გადასვლაში, მათ შორის ენერგოეფექტურობის გაუმჯობესებაში. ჩვენ განვახორციელეთ 8 მილიონ ევროზე მეტი ინვესტიცია E5P ფონდში საქართველოსთვის, როგორც უმსხვილესი ორმხრივი დონორი. ასევე, ჩვენ წარმოვადგენთ ერთერთ მთავარ დაინტერესებულ მხარეს Nordic Green Bank Nefco-ში  სხვა სკანდინავიურ ქვეყნებთან ერთად. ჩვენ უზრუნველვყოფთ თანადაფინანსების გრანტებს მუნიციპალური სექტორის პროექტებისთვის საქართველოს მასშტაბით ენერგოეფექტურობის გასაუმჯობესებლად და სხვა გარემოსდაცვით და სოციალურ საკითხებში პროგრესის დასაჩქარებლად. შვედეთის მხრიდან დახმარება უნდა განიხილებოდეს ევროინტეგრაციის მიმართულებით საქართველოში გატარებული რეფორმების მტკიცე პოლიტიკური, ფინანსური და ტექნიკური მხარდაჭერის უფრო ფართო კონტექსტში“ - განაცხადა ულრიკ ტიდესტრომმა, შვედეთის ელჩმა საქართველოში.

ენერგოეფექტურობის გაუმჯობესების ღონისძიებები, რომლებიც ახალი პროექტით არის გათვალისწინებული, ეხება შენობების გარსის თბოიზოლაციას, კარ-ფანჯრების შეცვლას, ახალი გათბობისა და ვენტილაციის სისტემების დამონტაჟებას, ასევე ელექტროენერგიის მოხმარების შემცირების ზომებს. პროექტში ასევე გათვალისწინებულია სტრუქტურული მოდერნიზაცია სკოლის შენობების ცუდი მდგომარეობის გამო. განხორციელებული განახლება და ენერგოეფექტურობის გაზრდის ღონისძიებები გაახანგრძლივებს შენობების ექსპლუატაციის ვადას.

2010 წლიდან Nefco-მ დააფინანსა 170-ზე მეტი ენერგოეფექტურობის გაზრდის მიზნით უკრაინაში საჯარო შენობების მოდერნიზაციის პროექტი და ამჟამად ახორციელებს პროექტებს მოლდოვაში, რომელთაგან პირველი პროექტი 2021 წლის შემოდგომაზე დასრულდა. Nefco-მ E5P-თან ერთად 36 ენერგოეფექტურობის პროექტი  დაასრულა  აღმოსავლეთ ევროპაში.

Nefco-ს შესახებ

Nefco, the Nordic Green Bank, არის საერთაშორისო ფინანსური ინსტიტუტი (IFI), რომელიც უზრუნველყოფს სარისკო კაპიტალს სკანდინავიის ქვეყნების მწვანე ტექნოლოგიებისთვის (Nordic green solutions). 1990 წელს დაარსებული ხუთი სკანდინავიური ქვეყნის მიერ: დანია, ფინეთი, ისლანდია, ნორვეგია და შვედეთი, Nefco ემსახურება მისი მფლობელების ინტერესებს. ჩვენი ამოცანაა განვახორციელოთ კონკრეტული ქმედებები მწვანე გარდაქმნის პროცესის დასაჩქარებლად. საგრძნობი შედეგების მქონე მცირე და საშუალო პროექტებზე ფოკუსირებით, ჩვენ შევძელით იმის დემონსტრირება, თუ როგორ უნდა განვახორციელოთ კლიმატის და გარემოსდაცვითი პროექტები მდგრადი და ხარჯეფექტური გზით. ჩვენ ვაფასებთ ჩვენს ეფექტიანობას ევროკავშირის ტაქსონომიის, გაეროს მდგრადი განვითარების მიზნებისა და ჩვენი საკუთარი გარემოსდაცვითი კრიტერიუმების შესაბამისად. წლების განმავლობაში, Nefco -მ განახორციელა დაახლოებით 1500 კერძო და საჯარო პროექტი სხვადასხვა სექტორში მსოფლიოს მასშტაბით. Nefco-ს შტაბ-ბინა მდებარეობს ჰელსინკში, ფინეთი. დამატებითი ინფორმაცია იხილეთ: www.nefco.int

E5P-ს შესახებ

 აღმოსავლეთ ევროპის ენერგოეფექტურობისა და გარემოს დაცვის პარტნიორობა (E5P) არის სხვადასხვა დონორებისა და საერთაშორისო ფინანსური ინსტიტუტის (IFI) მიერ შექმნილი მხარდამჭერი ფონდი, რომელიც დაარსდა 2009 წელს ევროკავშირის ინიციატივით შვედეთის თავმჯდომარეობის დროს. E5P ფონდი საქართველოსთვის შეადგენს 40,56 მილიონ ევროს. ფონდის ყველაზე დიდი კონტრიბუტორი ევროკავშირია (20,4 მილიონი ევრო), ფინასური წვლილი შეაქვთ ისეთ ქვეყნებს, როგორიცაა შვედეთი (8 მილიონი ევრო), გერმანია (4 მილიონი ევრო), ნორვეგია (3 მილიონი ევრო), დანია (0,5 მილიონი ევრო), ფინეთი (0,4 მილიონი ევრო), ლიტვა (0,35 მილიონი ევრო), აშშ (0,3 მილიონი ევრო), ესტონეთი (0,15 მილიონი ევრო), პოლონეთი (0,13 მილიონი ევრო), ჩეხეთი (0,1 მილიონი ევრო), სლოვაკეთი (0,1 მილიონი ევრო) , TaiwanBusiness EBRD TC ფონდი (0,13 მილიონი ევრო). საქართველომაც განახორციელა 3 მილიონი ევროს ოდენობის კონტრიბუცია. ფონდი ახორციელებს საგრანტო თანადაფინანსებას მუნიციპალური სექტორის პროექტებისთვის ენერგოეფექტურობის გაზრდის და მრავალი სხვა გარემოსდაცვითი და სოციალური შედეგების გაუმჯობესების მიზნით, განსაკუთრებით ევროკავშირთან საქართველოს ასოცირების ხელშეკრულებასთან დაკავშირებული რეფორმების პროგრამის ფართო კონტექსტში. დამატებითი ინფორმაცია იხილეთ:  www.e5p.eu/georgia

დამატებითი კითხვების შემთხვევაში, იხილეთ საკონტაქტო ინფორმაცია:

ბო ესკე ნიჰუს, ინვესტიციების დირექტორი, Nefco
bo.nyhus@nefco.int, ტელ: +358 10 6180 665

ევა მანიკ,  ასოცირებული დირექტორი, E5P
ManikE@ebrd.com, ტელ: +44 754 572 0547

ავტორი: ნიუპრესი