"გვეყოფა, ქუთაისელების ქალაქიდან გასვლა" - იოანე იმედაძის უჩვეულო "მოგზაურობა"

"ჩვენი აქ ყოფნის მიზანი მარადიულობაში გადანაცვლებაა, რომ შემდგომ წავიდეთ უსასრულო მოგზაურობაში" -ამბობს იოანე იმედაძე. მან ქუთაისის მესხიშვილის თეატრის სცენაზე რამდენიმე როლი შეასრულა, ბოლოს მაყურებელს თავი სპექტაკლში  "ლინეინის სილამაზის დედოფალი" ირლანდიელი ბიჭის - რეის როლით დაამახსოვრა.  თეოლოგი, თეატრისა და კინოს მსახიობი, ტელეწამყვანი თავის საქმიანობასა და გეგმებზე "ნიუპრესს" ესაუბრა. 

-ვინ არის იოანე იმედაძე? გვიამბეთ თქვენს შესახებ.

-ქუთაისში მეორე წელია, რაც დავბრუნდი. 13 წლის განმავლობაში თბილისში ვცხოვრობდი,  წარმოშობით ქუთაისელი ვარ, გორაზე გაზრდილი.  10 წლის ასაკამდე მოსკოვში ვცხოვრობდი, აქ ზაფხულობით ჩამოვდიოდი.  ჩემი მშობლები დღემდე იქ ცხოვრობენ. მე დავბრუნდი საქართველოში, ბებიასთან, აქ დავამთავრე სკოლა. ჩემი ოჯახი მორწმუნეა და ბავშვობიდან რელიგიური ვიყავი,  გამიჩნდა სურვილი, რომ საფუძვლიანად შემესწავლა ის, რაც  მწამს. 16 წლის ვიყავი, როდესაც ქუთაისის სასულიერო სემინარიაში  ჩავაბარე. რამდენიმე თვის შემდეგ თბილისის სასულიერო სემინარიაში გადავედი, რომელიც დავასრულე, შემდეგ იყო თეატრალური უნივერსიტეტი..

- სასულიერო განათლების მიღების შემდეგ სახელოვნებო სფეროში გადასვლა როგორ მოხდა,  ეს წინააღმდეგობრივი არ იყო?

-პირიქით,  რელიგიამ და თეოლოგიის ცოდნამ ძალიან ბევრ რამეში ხელი შემიწყო და დღემდე მეხმარება. სარწმუნოება არაფერში მზღუდავს. ჩემთვის მთავარია მორალურ-ზნეობრივი კანონი, რის დაცვასაც ვახერხებ, დანარჩენი თეატრის სფეროა, სადაც შესაძლებელია იმ შემოქმედების და სულიერების დანახვა, რასაც ყოველდღიურობაში ვერ ვხედავთ..

-ანუ, მაინც სულიერებასთანაა ორივე შემთხვევაში კავშირი?

-სულიერება რა არის? რელიგიური გაგებით, ჩვენი აქ ყოფნის მიზანი მარადიულობაში გადანაცვლებაა, რომ შემდგომ წავიდეთ უსასრულო მოგზაურობაში. ადამიანის მიდრეკილებაა იმოგზაუროს, რომ ამ სამყაროს გაცდეს და გადავიდეს სხვა სამყაროში, ინტერესი ამის ძალიან დიდია, ნებისმიერ სფეროში, მითუმეტეს, შემოქმედებაში. ლიტერატურა, ფანტაზია - ესეც მოგზაურობაა,  ლიტერატურულ ტექსტებს სხვა ეპოქაში გადავყავართ, ასევეა თეატრშიც - მოგზაურობა და ძიებაა, რას მოიმოქმედებდი შენ მოცემულ დროსა და ვითარებაში...

-სცენა როგორ შემოვიდა შენს ცხოვრებაში?

-სცენის სიყვარული ყოველთვის მქონდა, ჩემი ოჯახის წევრები მუსიკოსები არიან, მამიდაჩემი კომპოზიტორია, მანანა იმედაძე. რომ გითხრათ, სცენაზე გავიზარდე, არა, მაგრამ რამდენჯერმე მამიდას სიმღერები შევასრულე,  ჯერ მესხიშვილის, შემდეგ ოპერის თეატრში.  ბავშვობიდან მინდოდა მსახიობობა, მაგრამ ის ეტაპი, რაც მე სასულიერო სემინარიაში გავიარე,  ვთვლი, რომ აუცილებელი იყო,  ჩემი მეგობრები, ძირითადად, სასულიერო პირები არიან, იყო შემოთავაზება, მაგრამ მე ამ მიმართულებით არ წავედი..

-ეს ეტაპი დასრულდა შენს ცხოვრებაში, თუ შეიძლება ისევ დაუბრუნდე ამ სფეროს?

-ჯერჯერობით არა, მაგრამ ეკლესიის წიაღში ვცხოვრობ, მაქვს ურთიერთობა სხვადასხვა რელიგიის წარმომადგენლებთან, ვმეგობრობ მათთან. ვკამათობთ თეოლოგიურ საკითხებზე, ჭეშმარიტებაზე... შემდეგ იყო თეატრალური უნივერსიტეტი, მოვხვდი გიორგი სიხარულიძის ჯგუფში. ჩემი თეატრალური მოღვაწეობა დაიწყო მარჯანიშვილების თეატრიდან, როცა ჯერ კიდევ სასულიერო სემინარიაში ვსწავლობდი, მიმოდრამის დასში ვიყავი, აქედან წამოვიდა ჩემი თეატრისადმი მძაფრი სიყვარული, მსახიობებისადმი, რისთვისაც მადლობას ვუხდი თორნიკე და მარინა მარჯანიშვილებს. შემდეგ იყო უკვე პროფესიული განვითარება გიორგი სიხარულიძის ჯგუფში.

-სტუდენტობა, თან თეატრალურ უნივერსიტეტში, ალბათ, ძალიან საინტერესო იყო,  რა მოგცა ამ წლებმა?

-ეს იყო 2012-2016, არაჩვეულებრივი წლები, მეგობრებით, შემოქმედებით... ახალი იყო ჩემთვის ეს გარემო, იყო ბოჰემური პერიოდებიც...შემეცვალა შემოქმედებითი ხედვა, დაბრკოლებების გადალახვა ვისწავლე. თუ ადრე უფრო რადიკალური ვიყავი, ახლა ისე აღარ ვბრაზდები რაღაცეებზე.   დაკვირვება ვისწავლე,  ჩვენი პროფესია ეს არის,  თითოეულ ადამიანს ვაკვირდებით, ვძვრებით მის სულში...  ადრე უფრო ადვილად ვუყურებდი და მსახიობობა ტექსტის თამაში მეგონა, მაგრამ აღმოჩნდა, რომ ასე არ არის -  თეატრში ცხოვრობ, იქ მართლა მეფე ლირი ხარ, ან იაგო... ესეც მოგზაურობაა მათ სამყაროში.

 კადრი სპექტაკლიდან "მიუნჰაუზენი" 

-შენ როლებზე რას იტყვი, ვის სამყაროში „იმოგზაურე“?

-პირველ კურსზე ვითამაშე გალაკტიონი, ეს იყო პოეზიით გაკეთებული სპექტაკლი, რომელიც "თავისუფალ თეატრში" დადგა ხატია გვილავამ. 2017 წელს მოვედი ქუთაისის თეატრში. თორნიკე მარჯანიშვილის სპექტაკლში "თეთრი ბაირაღები" ზაზა ნაკაშიძის როლი ვითამაშე, შემდეგ "მიუნჰაუზენში" - თომას როლი. არაჩვეულებრივ მსახიობებთან ერთად მომიწია მუშაობა ამ სპექტაკლში, რომელიც საკმაოდ საინტერესო და ფილოსოფიური გამოვიდა. სპექტაკლი რეჟისორმა კოტე აბაშიძემ დადგა. მიუნჰაუზენები მრავლად გვყავს სამყაროში.  მე ჯერ არ მაქვს ეს ეტაპი, რომ ვიმიუნჰაუზენო, თუმცა მესმის მისი...  როცა ვკითხულობ "ცისფერყანწერლების" ლექსებს,  ან მანიფესტს,  პუბლიცისტიკას, ისინი ჩემი მეგობრები ხდებიან, მე იმ ეპოქაში ვცხოვრობ. თუ ჩვენ კითხვის დროს ვაერთიანებთ გულს და გონებას, იქ ყველაფერი ხდება...

-შემდეგი როლი იყო  სპექტაკლში  "ლინეინის სილამაზის დედოფალი"...

-ეს იყო მარტინ მაკდონაფის სპექტაკლი, რომელიც რეჟირორმა დავით ბახტაძემ დადგა.  ვთამაშობ ირლანდიელ ბიჭს - რეი დულს.  პიესაში იგივე ტკივილია, რაც საქართველოში, იგივე სოციალური ფონი, ყველა გაქცევაზეა,  პოლიტიკურად არასტაბილური სიტუაციაა,  განათლების პრობლემა... ამიტომ არც გაგვჭირვებია როლში შესვლა.  

-რას ნიშნავს შენთვის "სცენის მტვერი",  რა არის ის ხიბლი, რაც იგრძრენი თეატრში?

-ცოტა ეგოისტური პროფესიაა, შეიძლება ჩვენ ჩვენი საქმიანობით ოჯახს ვერ ვუზრუნველყოფთ,  მაგრამ  საკუთარი აზარტი და სიამოვნება იმდენად მნიშვნელოვანი ხდება, იმდენად ჯადოსნური სამყაროა, ამას ვერ წყდები... პრობლემაა, რომ ქვეყანაში სოციალური ფონი გვაქვს ძალიან მძიმე, რეალობა მსახიობებისთვის ისეთივე რთულია, როგორც სხვებისთვის.  ისევე მტკივა ის მეშახტეები, რომლებიც ჯურღმულებში ჩადიან, რომ ოჯახები არჩინონ, როგორც მსახიობები. მე რომ არ მყავდეს მამა, დედა, ჩემი მეუღლე, მაშინ არ ვიცი, როგორ შევძლებდი..

 -ცოტა ხნის წინ ეკრანზე გამოჩნდი, როგორც ტელეწამყვანი, რას ნიშნავს შენთვის ეს საქმე?

-ეს პროფესია ჩემთვის  სრულიად ახალია, ტელეკომპანია "რიონის" ამ შემოთავაზებას ინტერესის გამო დავთანხმდი, თუმცა გულწრფელად რომ ვთქვა, ეს ჩემი სფერო არ არის. თუმცა მე სულ ძიებაში ვარ და მიყვარს ახალ-ახალი აღმოჩენები და ექსპერიმენტები...

 - ექსპერიმენტები ახსენეთ და რას გვეტყვით "ცისფერყანწელების" თეატრის შესახებ, რომლის შექმნის იდეა თქვენს წრეში ჩამოყალიბდა?

-იდეა ისაა, რომ ამ  ქალაქში უნდა იყოს ადგილი "ცისფერყანწელებთან" დაკავშირებული, სადაც შესაძლებელი იქნება შემოქმედებითი ექსპერიმენტების განხორციელება. ამ იდეის ირგვლივ გაერთიენებული ვართ მე,  რეზი ქაროსანიძე, ალექსანდრე ფურცხვანიძე,  ვანო იმედაძე, და ჩვენი "დედა" ზეკო ხაჩიძე.  მიზანი არის, რომ ის შემოქმედი ადამიანები, რომლებიც ქუთაისიდან წავიდნენ, აქ უნდა დაბრუნდნენ.

 პერფორმანსი -  სტამბა დამოუკიდებელ საქართველოში

-მოსკოვში ცხოვრობდი, თბილისში სწავლობდი და  ქუთაისში დაბრუნდი,   იძლევა ეს ქალაქი შესაძლებლობას შემოქმედებითი განვითარებისათვის?

-ამ ქალაქს აქვს დიდი პოტენცია, არა მხოლოდ შემოქმედებით, არამედ ნებისმიერ სფეროში. ჩემი მეგობარი, იურისტის პროფესიით ვერ დასაქმდა და სხვაგან წასვლას აქ დასუფთავების სამსახურში მუშაობის დაწყება ამჯობინა,  ამბობს, რომ მას ერთი წამით არ "უტყდება" საკუთარი ქალაქის დასუფთვება. მეც ასე ვუყურებ, კმარა, ქუთაისელების ქალაქიდან გასვლა, ძალიან მწყდება გული, რომ იძულებული არიან დასაქმებისათვის სხვა ქალაქში წავიდნენ...

 -რა გვეტყვი შენი ოჯახის შესახებ?

მყავს არაჩვეულებრივი მეუღლე, არაჩვეულებრივი შვილი- 3 წლის გოგონა, ჩემი მეუღლე თბილისში ცხოვრობს, მხატვარი, ხელოვნებათმცოდნეა, ის თავის ქალაქს ჭირდება და მე ჩემს ქალაქს... 

 -უახლოესი გეგმების შესახებ?

-მესხიშვილის თეატრში კახა გოგოლაშვილი დგამს "ბრემენელ მუსიკოსებს", სადაც ვთამაშობ ტრუბადურს, პრინცს,  ეს იქნება ზღაპარი, მუზიკლი, საინტერესო პატარებისათვის და ნოსტალგიური დიდებისთვის. გარდა ამისა,  პერიოდულად მიწევს ქალაქიდან გასვლა, რაც დაკავშირებულია ჩემს ძირითად პროფესიასთან. მე კინომსახიობი ვარ, ქართულ ფილმში არ მითამაშია, უცხოურ ფილმში რამდენჯერმე მონაწილეობა მივიღე, როგორც კასკადიორმა. მე ვფლობ ქართულ საბრძოლო ხელოვნებას და როგორც მეომარი, ამ მხრივ გადამიღეს. გარდა ამისა მოკლემეტრაჟიან ფილმში გადამიღეს ფრანგებმა, ფილმს ქვია "სიჩუმე", სადაც ერთ-ერთ მთავარ როლს ვასრულებ.  რეჟისორია ქართველი ნიკა ომანაშვილი. ფილმი ფესტივალებზეა წარდგენილი და ველოდებით პასუხებს. 

ავტორი: ირინა მაკარიძე