„ღამის ორგიების ცენტრად" ქცეული ქუთაისის საგრენაჟო ქარხანა

ქუ­თა­ი­სის ცენ­ტრში, ია­კობ ნი­კო­ლა­ძის სკვე­რის მიმ­დებარედ არ­სებული, ყოფი­ლი საგ­რე­ნაჟო ქარხნის ტე­რი­ტო­რი­ა, ამჟამად საქ­მი­ა­ნი გარ­ჩე­ვების და ღა­მის არა­ლე­გა­ლუ­რი ცხოვ­რების ცენ­ტრა­დაა ქცე­უ­ლი. არაფხიზელ მდგო­მა­რეობაში მყოფი ადა­მი­ა­ნების ღა­მის ორ­გიები გან­სა­კუთ­რებით აუ­ტა­ნე­ლი ქარხნის მიმ­დებარე, თბილი­სი­სა და გო­გებაშ­ვი­ლი ქუ­ჩის მცხოვ­რებთათ­ვი­სა­ა.

თბილი­სის ქუ­ჩის მკვიდ­რნი, რომ­ლებიც ქარხნას უშუ­ა­ლოდ ესაზ­ღვრებიან, ამბობენ, რომ მი­ტო­ვებული და გა­უ­ვა­ლი ეზო მათ­თვის ნამ­დვილ სატ­კივ­რად იქ­ცა. მო­სახლეობის­თვის ხან­მოკ­ლე სიმ­შვი­დის მომ­ტა­ნი გა­მოდ­გა თა­მარ მე­ფის ქუ­ჩის რე­კონ­სტრუქ­ცი­ის პე­რი­ო­დი, რად­გან რო­გორც გა­ირ­კვა, სამ­შე­ნებლო მა­სა­ლებს, რე­კონ­სტრუქ­ცი­ა­ში მო­ნა­წი­ლე კომ­პა­ნიები, სწო­რედ ქარხნის ეზო­ში ინახავ­დნენ.

მო­სახლეების თქმით, მათ სიტყვი­ე­რად ქა­ლა­ქის მე­რი­ას არა­ერთხელ მი­მარ­თეს, მაგ­რამ ჯერჯერობით პრობლე­მა ისევ მო­უგ­ვა­რებელი­ა. „ზაფხულის პე­რი­ოდ­ში ფანჯარა ვერ გაგ­ვი­ღია ქვე­წარ­მავ­ლების ში­შით. ამას­თა­ნა­ვე სა­ში­ნე­ლი ან­ტი­სა­ნი­ტა­რი­ა­ა, გა­უ­თა­ვებელ ჩხუბზე და აყალ-­მაყალ­ზე არ გვაქვს საუბარი. ჩხუბის არე­ნა­დაა ქცე­უ­ლი ეს ად­გი­ლი. რო­დემ­დე გაგ­რძელ­დება არ ვი­ცით? საბოლოოდ ვინ­მე პატ­რო­ნი გა­მო­უჩ­ნდებოდეს ამ შე­ნობას," - ამბობს თბილი­სის ქუ­ჩის მცხოვ­რები ზა­ი­რა კუპ­რე­იშ­ვი­ლი.

1938 წელს და­არ­სებული ქუ­თა­ი­სის საგ­რე­ნაჟო ქარხანა თა­ვი­დან­ვე 8 800 კვ. მეტ­რი მი­წის ფარ­თობზე იყო გან­თავ­სებული. გრე­ნის ანუ აბრე­შუ­მის პარ­კის გა­ცოცხლება პირ­ვე­ლად სსრკ-ში ქუ­თა­ის­ში და­ი­წო, მიუხედა­ვად იმი­სა, რომ შუა აზი­ის ქვეყნებში მეაბრე­შუ­მეობის დარ­გი გა­ცი­ლებით ად­რე ჩა­მოყალიბდა. იმ პე­რი­ო­დის­თვის ეს ამ დარ­გში უდი­დე­სი მიღ­წე­ვა იყო.

ქუ­თა­ი­სის საგ­რე­ნაჟო ქარხანა „სა­ქარ­თვე­ლოს აბრე­შუ­მის გა­ერ­თი­ა­ნებაში" შე­დი­ო­და. ამ გა­ერ­თი­ა­ნების შე­მად­გენ­ლობაში იყვნენ ასე­ვე სა­ქარ­თვე­ლოს თით­ქმის ყვე­ლა რე­გი­ონ­ში არ­სებული პარ­კსაშ­რობი პუნ­ქტები. ქუ­თა­ი­სის საგ­რე­ნაჟო ქარხანა­სა და მთლი­ა­ნად იმე­რე­თის რე­გი­ონ­ში არ­სებულ პარ­კსაშ­რობებში 200-მდე ადა­მი­ა­ნი მუ­შაობდა.

1996 წელს ქარხანამ იუ­რი­დი­უ­ლი სტა­ტუ­სი შე­იც­ვა­ლა და სა­აქ­ციო სა­ზო­გა­დოება „სა­ქარ­თვე­ლოს აბრე­შუ­მად" ჩა­მოყალიბდა. საბჭო­თა კავ­ში­რის დაშ­ლის შემ­დეგ, ქარხანა­ში სა­წარ­მოო პრო­ცე­სი თან­და­თა­ნობით იშ­ლებოდა. ამ ძნელბედობის პე­რი­ოდ­ში სა­წარ­მოს ის ნა­წი­ლი, რო­მე­ლიც თა­მარ მე­ფის ქუ­ჩა­ზე გა­მო­დის, არა­ერთხელ მოხვდა განსხვა­ვებული პრო­ფი­ლით და­კა­ვებული პი­რების ინ­ტე­რე­სების ხელ­ში. სხვა­დასხვა დროს იქ კა­ფე-ბარი, კო­მერ­ცი­უ­ლი მა­ღა­ზია და ყვა­ვი­ლების სა­ლო­ნი ფუნ­ქცი­ო­ნი­რებდა.

2002 წლამ­დე მას­ში „მო­ქა­ლა­ქე­თა კავ­ში­რის" ოფი­სიც კი იყო გან­თავ­სებული. 2002-2011 წლამ­დე საგ­რე­ნაჟო ქარხნის იგი­ვე ფლი­გე­ლი ქუ­თა­ი­სის მე­რი­ამ დროებითი სარ­გებლობის წე­სით ქუ­თა­ი­სის ეთ­ნოგ­რა­ფი­ულ მუ­ზე­უმს ეთ­ნოგ­რა­ფი­უ­ლი მა­სა­ლების ფონ­დის გან­თავ­სების­თვის გა­დას­ცა. 2011 წლის ოქ­ტომბერ­ში მუ­ზე­უმ­მა მუდ­მი­ვი ბინა სა­ქარ­თვე­ლოს ეროვ­ნუ­ლი ბან­კის ქუ­თა­ი­სის ფი­ლი­ა­ლის შე­ნობაში და­ი­დო.

2004 წლის­თვის სა­წარ­მოს და­ვა­ლი­ა­ნება, სა­უ­რა­ვებისა და კრე­დი­ტო­რების და­ვა­ლი­ა­ნების ჩათ­ვლით, 1 200 000 ლარს შე­ად­გენ­და. 2005 წელს, თბილი­სის დი­დუბე-ჩუ­ღუ­რე­თის რა­ი­ო­ნუ­ლი სა­სა­მარ­თლოს გან­ჩი­ნებით სა­წარ­მო­ში გა­დახდი­სუ­უ­ნა­რობის საქ­მის წარ­მოება და­იწყო და გა­კოტ­რების მმარ­თვე­ლად ნა­ნა გო­ჩე­ლაშ­ვი­ლი და­ი­ნიშ­ნა.

2007 წელს, თბილი­სის სა­ქა­ლა­ქო სა­სა­მარ­თლოს სა­მო­ქა­ლა­ქო საქ­მე­თა კო­ლე­გი­ის გან­ჩი­ნებით, სს „სა­ქაბრე­შუ­მი"-ს მი­მართ აღ­ძრუ­ლი გა­კოტ­რების საქ­მის წარ­მოება გა­ურ­კვე­ვე­ლი მი­ზე­ზის გა­მო შეწყდა. მოგ­ვი­ა­ნებით, 2011 წელს სა­წარ­მო გა­კოტ­რების რეჟიმში კვლავ გა­და­ვი­და და ამჟამად გა­კოტ­რების მმარ­თვე­ლის ფუნ­ქცია საჯარო სა­მარ­თლის იუ­რი­დი­ულ პირს, აღ­სრუ­ლების ეროვ­ნულ ბიუ­როს და­ე­კის­რა. 2009 წლი­დან მთე­ლი სა­ქარ­თვე­ლოს მას­შტაბით „სა­ქარ­თვე­ლოს აბრე­შუ­მის გა­ერ­თი­ა­ნებაში" შე­მა­ვალ ქო­ნებას ყადა­ღა ადევს.

და­უ­ზუს­ტებელი ინ­ფორ­მა­ცი­ით, რამ­დე­ნი­მე წლის წინ, ქუ­თა­ი­სის მე­რია მთავ­რობას ქარხნის ტე­რი­ტო­რი­ის ქა­ლა­ქის სა­კუთ­რებაში გა­და­ცე­მას თხოვ­და, ყაზახ ინ­ვეს­ტორ­ზე გა­და­ცე­მის მიზ­ნით, რო­მე­ლიც აღ­ნიშ­ნულ ფარ­თში 9 მლნ. დო­ლარს იხდი­და. ამ გა­რი­გების შე­სახებ ქუ­თა­ი­სის მე­რი­ის ეკო­ნო­მი­კურ სამ­სახურ­ში ინ­ფორ­მა­ცია