უკონტროლო სტანდარტები პურის წარმოებაში
ბოლო ერთი კვირის მანძილზე, ერთი ტომარა ფქვილის ღირებულებამ კიდევ ერთი ლარით მოიმატა. როგორც აღმოჩნდა, ხორბლის, ფქვილისა, თუ პურის ფასის გაძვირება უფრო შესამჩნევი და დამაფიქრებელი, პურის ბიზნესში ჩართული მეწარმეებისთვისაა. მათი მტკიცებით, პურწარმოებაში სიტუაცია დღითიდღე უკონტროლო ხდება.
პურის გაძვირების ტენდენცია საქართველოში, მიმდინარე წლის ოქტომბრიდან დაიწყო. ბოლო ერთი თვის განმავლობაში ერთი ტომარა ფქვილის ფასმა საშუალოდ, 5-7 ლარით მოიმატა.
პროდუქტის გაძვირებას ქუთაისელი პურის მწარმოებლები არჩევნების შემდგომ პერიოდს უკავშირებენ. „ფასების თვალსაზრისით ზრდა, რაც ახლა პურის ბიზნესში ხდება, წესით სექტემბერში უნდა მომხდარიყო. მაგრამ მაშინ არჩევნების წინა პერიოდი იყო და ალბათ, ვიღაცას აწყობდა ამ პროცესის ხელოვნურად შეჩერება", - ამბობენ მეწარმეები.
ეჭვს, ხორბლის ფასის ხელოვნურად შეჩერებაზე, მეწარმეები სხვა არგუმენტითაც ამყარებენ. მათი აზრით, იქედან გამომდინარე, რომ ხორბლის სეზონის დასაწყისი სექტემბერის თვეა, მოსავლის რაოდენობა და შესაბამისად ფასიც, აღნიშნულ პერიოდში უკვე ცნობილი უნდა ყოფილიყო. მათი აზრით, ეს კიდევ ერთი უტყუარი ფაქტია იმისა, რომ ხორბლის გაძვირების შესახებ ინფორმაცია შეგნებულად დამალეს.
1 კგ. ხორბლის ამჟამინდელი ფასი, საბითუმო ბაზარზე 0.70 ლარია, რაც 0.7 თეთრით მეტია გასულ კვირას ამავე პროდუქტზე არსებულ ფასთან შედარებით. ,,გაძვირება ამ ეტაპზე მეტნაკლებად ასატანია, თუმცა ამბობენ, რომ ეს პროცესები კიდევ გაგრძელდება, რაც ნამდვილად შეიძლება საგანგაშო გახდეს", - ამბობს ქუთაისში არსებული ხორბლის საბითუმო მაღაზიის რეალიზატორი.
ხორბლის იმპორტი საქართველოში, როგორც ირკვევა, ძირითადად რუსეთიდან, ყაზახეთიდან და უკრაინიდან ხორციელდება. ერთი ტონა ხორბლის ფასი ამ დროისათვის საშუალოდ, 750 ლარია. რაც ხორბლის გასული თვის საფასურთან შედარებით 150 ლარით მეტია. „დღეს ხორბლის ფასზე დაახლოებით 100 დოლარიანი მატებაა და არავინ იცის, ამ კუთხით რა მდგომარეობა იქნება ხვალ. რადგან ახლა აბსოლუტურად უკონტროლოა სიტუაცია ამ საქმეში", - ამბობს ქუთაისში არსებული პურის საწარმო „რჩეული პლიუსის" წარმომადგენელი.
ხორბლის ფასის გაძვირებამ, ღირებულების გაზრდა ლოგიკურად გამოიწვია პურის ფქვილზეც. გასული კვირის მანძილზე, ერთი ტომარა ფქვილის ფასმა ერთი ლარით, ხოლო თვის მანძილზე 5-7 ლარით მოიმატა. ,,40 ლარიდან 42 ლარამდე მერყეობდა ფასები. ახლა, ერთი ტომარა პურის ფქვილის ღირებულება 47 ლარიდან 51 ლარამდე გაიზარდა", - აღნიშნავენ პურის ფქვილის რეალიზატორები.
ხორბალზე და შემდეგ ფქვილზე გაზრდილი ფასები, საბოლოო ჯამში, ქუთაისში პურის ხუთთეთრიანი გაძვირებით აისახა. „პური თუ 45 თეთრი ღირდა, ახლა მისი ფასი 50 თეთრია. ასევე, მაღაზიების ქსელშიც ერთ პურს 55 თეთრის ნაცვლად, უკვე 60 თეთრდად ჰყიდიან", - განმარტავენ შ.პ.ს. „რჩეული პლიუსში".
ერთი ცალი პურის ღირებულების განსაზღვრაში, მეწარმეები, როგორც აღმოჩნდა, კალკულაციის სხვადახვა მეთოდებს იყენებენ. შესაბამისად, დიდი, თუ პატარა წარმოების მეპატრონეები, პურის ფასსა და წონას საკუთარი ,,წესებით" არეგულირებენ. მეწარმეთა უმრავლესობის განმარტებით, ამ კუთხით საერთო სტანდარტის არქონა, კონკურენციის თვალსაზრისით, არახელსაყრელ პირობებს ქმნის. „აუცილებელია პურის წონის საერთო სტანდარტი არსებობდეს. ეს გაცილებით უფრო გააუმჯობესებს პურის ხარისხს. ამ შემთხვევაში, კონკურენციაც გაცილებით სამართლიანი და ჯანსაღი იქნება", - ამბობს შ.პ.ს ,,გიკოს" დირექტორი ვანო მდივნიშვილი.
აღნიშნულ პურის ქარხანაში, ერთი ცალი პურის მინიმალური ფასი 0.50 ლარია, მაქსიმალური კი 0.65 ლარი. ფასების სხვადასხვაობას, როგორც ირკვევა, პროდუქტის წონა იწვევს. რადგან 50 თეთრიანი პურის წონა 380 გრამი, ხოლო 65 თეთრიანი პურის 0 500 გრამია.
შ.პ.ს. ,,გიკოში" აღნიშნული ციფრები, ხორბლისა და პურის ფქვილის გაძვირების შემდეგ შეიცვალა და ფასების მატების გამო, პურის წონა 20-30 გრამით შემცირდა. „ერთ პურზე ხუთთეთ
ავტორი: ანა ჯანაშია